Als ik dit eerder had geweten Verhalen van senioren, over wat ze terugkijkend op hun leven graag eerder hadden geweten, verzameld door studenten van de VeVa.
Als ik dit eerder had geweten In de toekomst kijken kunnen we niet. Maar achteraf gezien zou dat soms wel fijn zijn. Dan had je die onhandige opmerking niet gemaakt, juist snel een kans gegrepen die maar één keer voorbij flitste, of net wat langer doorgezet voor je droom.. In de afgelopen weken gingen studenten van Scalda VeVa Goes in gesprek met senioren, over de situaties waarin de kennis pas na de keuze kwam. (Wat) hebben ze ervan geleerd? Wat zouden ze nu anders doen? En wat zijn hun tips voor de jeugd, zodat hun wijsheid niet pas met de jaren hoeft te komen? Deze gesprekken vormden het eerste deel van MDT Cultuur & Kunst. Dit programma daagt jongeren uit om meer te leren van anderen dan ze verwachten. Hiervoor gingen de studenten in gesprek met senioren, die we 'vertellers' noemen, om verborgen kennis en verhalen te ontdekken. In dit magazine vind je de verhalen die de jongeren op het spoor zijn gekomen en de beelden die ze daarbij gemaakt hebben tijdens de fotografieworkshop. De verhalen zijn geschreven door de jongeren tijdens de schrijfworkshop en soms (naderhand) nog aangevuld door de vertellers. Er staat nog meer te gebeuren. In het tweede deel van het programma maken de jongeren korte films op basis van de gevonden verhalen. We zijn nu al benieuwd naar het eindresultaat en zien uit naar de eindpresentatie, waar ook weer alle vertellers voor worden uitgenodigd. Maar voordat het zover is... Als ik dit eerder had geweten.
Piet Nieuwenhuize
Een visser bij de bank; het verhaal van Piet Piet Nieuwenhuizen (75) uit Yerseke,
liet weten, ging dit lastig in de tijd
een echt vissersdorp. Hij kwam zelf
van vroeger, want wat je vader zei
ook uit een vissersfamilie, maar daar
moest je doen. Dit vind ik jammer,
dacht zijn vader anders over, die
maar ik heb nooit echt spijt gehad
stuurde hem naar de bank.
van zijn keuze, omdat ik altijd succesvol ben geweest bij de
Piet werd geboren in Yerseke. Piets
Rabobank.’
familie zat ook in de visserij: zijn opa had zijn eigen kotter en zijn vader in
Ook al is Piet nu met pensioen, heeft
loondienst. Piet wilde ook deze kant
hij nog wel hobby’s die ook te
op, maar dan moest hij in zijn eentje
maken hebben met de visserij, zoals
van Yerseke naar Vlissingen, naar de
foto’s maken van boten. Ook heeft
vissersschool. ‘Mijn vader wilde dit
Piet heel lang op zijn racefiets
niet. Hij zag zijn zoon niet in z’n
gefietst en gaat hij af en toe, met
eentje met de trein gaan, die had
lekker weer, mee met zijn zoon die
een ander idee. Ik moest naar de
zijn eigen vissersboot heeft.
mulo. Dat is te vergelijken met een
Een wens die Piet nog heeft is een
havo van nu. Vanuit daar ben ik bij
mooie reis langs de westkust van
de bank gaan werken en heb ik er
Amerika en het liefst nog langs het
40 jaar gewerkt, in verschillende
hoofdkantoor van Apple.
functies. Daar ben ik naar het Baronie van Breda College geweest, om door te studeren. ‘Als ik het nu had geweten, had ik het destijds anders aangepakt. Dan was ik toch visser geworden. Dit was echt mijn passie, maar, zoals ik zelf
Door: Kooijmans, Collignon & De Reuver
Jan van de Velde Jan is een man van eenvoudige
Hij vond een belangrijk punt dat
afkomst, die van zijn leven geniet en
mensen niet gelijk zijn, maar juist
die veel van beweging houdt. Jan
gelijkwaardig behandeld moeten
heeft 2 dochters en 8 kleinkinderen.
worden. Ook al heb je een andere huidskleur, identiteit etc.
Sinds zijn jeugd was Jan bezig met sporten, zoals korfbal en voetbal. In
Hij vond ook dat er veel verschil was
zijn oudere jaren focust Jan zich
met de lesstof van nu en van
meer op lopen, roeien en fietsen. Iets
vroeger. Dit door de nieuwe
dat hij met veel plezier doet met zijn
technologie, zoals mobieltjes etc.
vrouw, waarmee hij al 54 jaar is
Wat Jan zonde vond, is dat hij een
getrouwd.
oude vriend voor 50 jaar niet heeft gesproken, waarmee hij 2 jaar
Jan heeft als beroep onderwijzer
geleden weer in contact is
gedaan (10 jaar voor de klas). Daarna
gekomen.
heeft Jan advieswerk gedaan bij RPCZ (door heel Zeeland). Hij heeft
Wat Jan tegen de jeugd wilt zeggen
zijn werk altijd met plezier gedaan.
is: ´Maak de juiste voor jou haalbare
Jan reist met plezier rond met de
keuzes, waar je iets aan hebt in je
camper, waarmee hij naar
leven.’
Noorwegen is gereden met zijn vrouw, waarover hij een mooi verhaal heeft verteld.
Door: Van Eijk, Neels & Aschman
Elma Borcheld Nillesen Kinderen op 1
Elma Borcheld-Nillesen (67) is een
Daarna is ze als zij-instromende op
behulpzame vrouw met veel
Scalda welzijn terechtgekomen.
levenservaring. Ze heeft in haar jongere jaren, als pleegouder &
Vanaf haar achttiende tot 33e heeft
zzp’er, veel keuzes moeten maken.
ze in een kindertehuis in Nijmegen gewerkt. Ze vertelt: ‘Toen ik merkte
We hadden afgesproken in
dat ik niet meer met hart en ziel de
buurthuis De Pit. We waren ruim op
aandacht kon geven aan de
tijd en Elma was er nog niet. We
kinderen in het tehuis, ben ik daar
stonden even te wachten en toen
weggegaan. Ik kende echter de
kwam ze binnen. We zochten een
behoefte aan pleeggezinnen en heb
rustig plekje uit om te gaan zitten
later samen met mijn man Peter en
en we begonnen met het gesprek.
onze 2 zonen, toch gekozen om
We deden een voorstelrondje en we
pleegouders te worden. Bij mij staan
vroegen of ze een bakje koffie wilde.
kinderen altijd op één, maar het was niet altijd even makkelijk. Ik heb
Elma is geboren en getogen in
vaak dingen meegemaakt die ik
Eindhoven, waar ze achttien jaar
liever niet mee had willen maken.’
lang heeft gewoond. Daarna is ze op
Bepaalde situaties, met loverboys en
kamers gegaan in Nijmegen, totdat
dreigementen, zorgden voor extra
ze 33 was. In Nijmegen heeft ze ook
stress en angst. ‘Ooit dreigde
haar partner leren kennen, die op
iemand mijn huis in brand te zetten.
dat moment op het punt stond om
Gelukkig is dit niet gebeurd, maar
te gaan verhuizen naar Goes, voor
dit had heel anders af kunnen
werk. Ze is met hem meegegaan en
lopen.’
ze heeft daar acht jaar lang in een verzorgingstehuis gewerkt voor dementerenden.
Door: De Clercq, Meerman, Nuijten & Van Der Have
Boet Salakory
‘Zolang ik nog gezond ben, blijf ik dingen doen.’ Meneer Boet Salakory is 70 jaar, is
Op zijn 16e begon hij met de
geboren in Vlissingen en woont nu
Zeevaartschool en op zijn 18e ging
in Souburg.
hij met de boot weg naar NieuwZeeland en Australië. Dat duurde 2
Hij heeft één zoon van 43. Hij is een
jaar. Vroeger was het wel heel
levensgenieter. Zolang hij nog
normaal dat je op jonge leeftijd ging
gezond is, wilt hij graag nog veel
werken en vroeg uit huis ging.
dingen doen. Ook is hij iemand die nog steeds nieuwsgierig is. Hij
Hij maakt zich wel zorgen over de
sleutelt veel aan zijn antieke auto,
jeugd. Hij vindt dat ze meer ‘eelt op
een Citroën Rosalie; hij reist hier ook
de ziel’ moeten krijgen. Ze worden
veel mee. Hij heeft ook een hond
niet vaak teleurgesteld. ‘Als je een
waar hij veel mee doet; zo gaat de
lekke band hebt, wordt je gelijk
hond ook altijd mee op reis.
weggebracht door je moeder met de auto.’ Ook hebben ze meer
Hij doet mee aan het MDT project,
levenservaring nodig waar ze van
omdat hij het belangrijk vindt dat de
kunnen leren.
jeugd goed opgeleid wordt. ‘Zij zijn de basis van het land.’ Het thema:
Hij is nu gepensioneerd en dat vindt
‘als ik dat eerder geweten had,
hij de perfecte tijd om dingen te
dan...’, vond hij lastig. Hij heeft
doen die hij nog niet heeft kunnen
namelijk nergens spijt van, want op
doen, omdat hij te weinig geld of tijd
het moment dat hij een keuze had
had.
gemaakt, vond hij dat de beste keuze. Wel vindt hij dat hij te vroeg is gaan werken.
Door: De Munter, Bracke & Van Geesbergen
John van Zee
Het verleden en zijn toekomst Dit verhaal gaat over John van Zee,
In zijn marine loopbaan heeft hij 5
zijn loopbaan bij de Koninklijke
jaar in Engeland gewoond en
Marine en zijn plannen voor de
gewerkt (als meteoroloog) en de
toekomst.
laatste 4,5 jaar in de USA (Norfolk, Virginia) waarvan één jaar (2009) in
John van Zee is 68 jaar en geboren
New York om mee te werken aan de
in Den Haag. Hij woonde daar totdat
New York 400 jaar (NY400) viering.
hij 16 jaar was en heeft daar een
Waar New York vierde dat het
technische opleiding gedaan. Hij is
vierhonderd jaar geleden is dat
daarna de Hogere Zeevaartschool
Henry Hudson voor Nederland het
gaan doen, in Vlissingen. Na de
gebied ontdekte. In dat feestjaar
Zeevaartschool is hij gaan varen als
bracht onder andere ZKH Prins
Stuurman Grote Handelsvaart bij
Willem Alexander en ZKH Prinses
Shell Tankers, voor 5 jaar. Toen werd
Maxima, op uitnodiging van New
hij door Shell Tankers uitgeleend,
York, een twee weken durend
voor een diensttijd van 17 maanden,
bezoek en moest er een hoop
om reserveofficier te worden bij de
geregeld worden.
Koninklijke Marine. Aan het eind van die dienstplicht mocht hij bij de KM
In één van de marine-vaarreizen is
beroeps zeedienst officier worden
hij vijftien maanden weggeweest
en zich specialiseren in Meteorologie
van huis. Dat vond meneer Van Zee
en Oceanografie en later
wel erg lang, want daardoor heeft hij
communicatie/voorlichting. Hij heeft
veel dingen gemist van het
in de marine uiteindelijk de rang van
gezinsleven, zeker omdat zijn twee
kapitein-luitenant ter zee bereikt, als
zoons nog jong waren, 14-16 jaar.
hoofd corporate communicatie van de Koninklijke Marine.
Toen hij terug in Nederland kwam,
Hij heeft ons ook nog advies
was het zeker wennen om weer bij
gegeven, hij zei: ´Zorg dat je
zijn gezin te wonen. Het heeft dan
sowieso je diploma haalt, daar kan je
ook wel even geduurd voordat dit
al zoveel mee bereiken.´ Hij heeft
weer een beetje normaal was.
ons ook het advies gegeven: ´Als je bij defensie zit, zorg dat je je oren en
Na eervol ontslag (2010) uit de
ogen openhoudt voor andere
Koninklijke Marine is hij begonnen
mogelijkheden.´ En hij heeft ons
met een baan als maritiem
nog verteld: ´Durf vragen te stellen.´
instructeur op het Scalda in Middelburg. Het was eigenlijk het
Persoonlijk denken wij dat wij veel
plan om maar een paar maanden
aan deze tips hebben en willen hem
voor iemand in te vallen, maar dit
daar nogmaals voor bedanken.
liep anders. Het beviel zo goed dat hij hier toch is blijven werken de afgelopen 12 jaar, tot aan zijn burger pensioen. Meneer Van Zee heeft alweer plannen voor de toekomst. Hij gaat naar Schagen verhuizen, in april. Hij heeft ook twee kleinzoons en er is een kleindochter onderweg. Dit is ook de reden waarom hij gaat verhuizen, zodat hij vaker zijn kleinkinderen kan zien en later ook zijn verhalen aan hen kan vertellen.
Door: Nefs, Kaijser, Leyte & Kerkhove
Piet Kruithof
Piets motoravonturen Wij kregen als verteller Piet Kruithof.
Toen zijn zoon besloot om aan zijn
We begonnen eerst hem vragen te
motorrijbewijs te beginnen, dacht
stellen over hemzelf. Hij is 71 jaar
Piet: ‘Dit ga ik ook doen.’ Hij ging
(maar jonger van geest) en heeft
samen lessen met zijn zoon. Toen
kinderen en een vrouw. Piet begon
Piet zijn rijbewijs voor de motor had
al snel te vertellen over zijn liefde
gehaald ging hij er veel op rijden. Hij
voor zijn motor: de prachtige BMW
deed mee aan grote tochten. Zelfs
met maar liefst 1200 cc. Hij was met
een paar keer met motorclubs. Ook
zijn motor ook naar veel plekken
reisde hij met zijn motor naar
geweest over de hele wereld, zoals
bijzondere plekken over de hele
de Himalaya, Noorwegen, Laos en
wereld, zoals hierboven genoemd.
nog veel meer.
Hij was zelfs zo fanatiek, dat hij in de regen er graag op reed.
Piet is zijn carrière begonnen als dienstplichtige militair, zijn rang was
Piet doet ook nog graag
sergeant. Na zijn diensttijd is hij
vrijwilligerswerk. Hij wandelt met de
verdergegaan als fysiotherapeut en
vereniging ‘Middelburg Beweegt’,
in zijn vrije tijd regelde hij de
dat is een groep waar hij met oudere
website voor voetbalclub
mensen wandelt. Kortom, aan de
Oostkapelle en zelf deed hij aan
voorgeschreven vragen kwamen wij
basketbal.
niet eens toe, want Piet had zelf al genoeg te vertellen en wij hebben
Zoals u wel al gelezen heeft vond hij
genoten.
motorrijden ook interessant. Dit is hij echter pas op latere leeftijd gaan doen. Dat kwam omdat hij er nooit de tijd voor had en hij het ook niet echt wilde.
Door: Goossens, Noordijk, Van Den Adel & Weststrate
Rien Pronk
'Rien rolt door het leven' Rien Pronk is 61 jaar en woont in
'Ik was eigenwijs en trok me niks van
Burg-Haamstede. Hij was negentien
het advies aan. Je bent nog jong en
jaar toen hij een ongeluk kreeg; dit
wilt veel.' In zes jaar tijd is hij drie
veranderde zijn leven compleet.
keer geopereerd, door het ongeluk.
Maar toch rolt hij vrolijk door het
Van het UWV mocht hij eigenlijk
leven.
niet meer werken en was hij afgekeurd. Hierdoor moest hij
Wij mochten Rien Pronk
gedwongen stoppen bij de
interviewen over zijn visie in het
Mercedes garage.
leven. Hij kwam met veel enthousiasme en heel veel
In zijn vrije tijd ging Rien graag
vrolijkheid binnen. Dit is zijn verhaal.
rollen door de natuur in zijn rolstoel.
Rien is op 16-jarige leeftijd naar
Daar heeft hij een vrijwilliger van
Rotterdam naar school gegaan, naar
Staatsbosbeheer leren kennen en
de lts, omdat hij van zijn oude school
werd gevraagd om natuurgids te
was afgestuurd, door spijbelen. Dit
worden. Dit was eigenlijk niet
kwam omdat hij liever ging werken
mogelijk vanuit het uwv, maar na
op de pond. Hij deed lts-
veel gesmeek bij het uwv mocht het
werkbouwtuigkunde, maar toen
eindelijk wel. In 2011 heeft Rien de
kreeg hij een auto-ongeluk. De
opleiding tot natuurgids gevolgd en
oorzaak was een personenwagen
afgerond. 'Toen ik bezig was met de
die bij hem in de zijkant was
opleiding, hoopte ik dit tien jaar te
gereden. Hij belandde in een rolstoel
doen. Ondertussen is er al twaalf jaar
met een dwarslaesie. Van de dokters
voorbijgevlogen.'
kreeg hij medisch advies dat hij niet mocht lopen.
Rien zijn wens was 140 jaar te leven, zodat hij nog steeds niet moet denken aan dat hij op de helft van zijn leven zit. Rien rolt enorm positief door het leven en wilt anderen graag motiveren ook positief naar het leven te kijken, ook al zit het tegen. ‘Als ik anderen zie die zichzelf aanstellen zeg ik altijd: 'Stel je niet zo aan en kijk positief.' Het was een enorm fijn en open gesprek, al zeggen wij het zelf. Wij wensen Rien het beste in zijn leven toe en hopen dat hij nog 80 jaar vrolijk door het leven rolt.
Door: Stoel, Vermeersch, Doens & Talboom
Wim Jansen
'Ik was naïef, maar ook positief ingesteld.’ Wim Jansen (77) komt uit
Nu denkt hij wel eens, was dit de
Middelburg, is getrouwd, heeft drie
juiste keuze voor mijn gezin, want 'ik
dochters en zes kleinkinderen. Hij is
ben positief ingesteld, maar ook
met pensioen sinds 2007. Daarvoor
naïef.’ Maar zijn kinderen vertelden
heeft hij 25 jaar gewerkt als
hem altijd dat ze het leerzaam
directeur van sociale verzekeringen.
vonden om in andere omgevingen
Voordat hij ging werken moest hij
te wonen, want dan 'verbreden wij
verplicht in militaire dienst. Dit vond
onze kennis'. Met de loop der jaren
hij achteraf prima. Nu doet hij veel
heeft hij geleerd om niet te snel
sociaal vrijwilligerswerk. Hij zit in de
teleurgesteld te worden.
adviescommissie van het OV en is ook nog een beetje actief voor het
Hij werkte bij een sociale
CDA in Zeeland. En hij zorgt daarbij
verzekeringsmaatschappij. Daar was
ook nog voor zijn zieke vrouw. Dus
hij directeur van een vestiging. Hij
het is nog steeds een actieve man.
heeft in die tijd geruild met een collega van functie. Hij weet op de
Hij vertelde: 'Als je alles van tevoren
dag van vandaag niet of hij nog
weet is het avontuurlijke eraf.' Hij zei
steeds dezelfde keuze had gemaakt.
daarbij ook dat hij de kansen nam
De reden daarvan is, dat zijn collega
die op zijn pad kwamen, zoals het
mededirecteur, werd gezien als een
hogerop komen in zijn werk. Daarbij
van de medewerkers. Die leek
kwam wel kijken dat hij om de 7 jaar
weinig gezag te hebben over
van functie moest veranderen en
beslissingen.
daardoor ook vaak moest verhuizen.
Wim Jansen moest daardoor
Hij ziet anderen niet op hetzelfde
beslissingen nemen in dat filiaal,
punt staan, want mensen van zijn
waardoor hij zichzelf minder
leeftijd zijn meer bezig met hun
populair maakte. Dat vond hij
gezondheid. Zelf is hij zeer tevreden
jammer. Daarbij twijfelde hij nooit
met zijn leven en het mag van hem
aan zijn besluiten, omdat hij er veel
nog jaren zo doorgaan.
over nadacht voordat hij een definitieve beslissing nam. Dan
‘Mijn toekomst ligt in het verleden’,
dacht hij aan de ondernemingsraad
maar zijn vrijheid is minder, door de
en de raad van bestuur, wat die
mantelzorg van zijn vrouw. Hij staat
ervan zouden vinden. Het is hem
nuchter in de toekomst. Wat hij als
niet moeilijk gemaakt.
advies aan de jeugd wil meegeven is: ‘Heb vertrouwen in de toekomst.
Hij denkt vaak na over hoe het
Hou moed en vertrouwen, alles is te
anders zou kunnen gaan, maar heeft
overwinnen.’
nergens spijt van. Als de regering niet had besloten om samen te gaan met een ander bedrijf, weet hij niet of hij dezelfde beslissingen had gemaakt. Hij spreekt wel eens met andere gepensioneerden, maar dat is meer bedoeld als een gezellig praatje.
Door: Van Der Velden, De Groot & Den Decker
Dirk Veldhof
‘Blijf niet te lang zitten in tegenslagen’ Dirk Veldhof van 64 jaar, werkt al 34
Op vrijdagavond 24 november
jaar als advocaat. Als hij vroeger
werden Dirk en zijn vrouw opgebeld
geen advocaat was geworden, dan
door hun dochter en schoonzoon. Ze
had hij het beroep van rechercheur
bleek 3 1//2 week te vroeg te zijn
ook leuk gevonden, omdat hij het
bevallen. Middels beeldverbinding
leuk vindt om onderzoek te doen en
zagen Dirk en zijn vrouw toen hun
te maken te hebben met
kleinzoon! De volgende avond zijn
verdachten. Hij heeft het vak van
Dirk en zijn vrouw, zoals gepland
advocaat altijd bijzonder leuk en
was, teruggevlogen naar Eindhoven
interessant gevonden, omdat heel
en zijn zij direct naar het ziekenhuis
leuk is om, vanuit de juridische
te Breda gereden en hebben zij
invalshoek, de belangen van
aldaar hun dochter en schoonzoon
mensen te behartigen en hen dus te
bezocht en hun kleinzoon
helpen.
bewonderd! Als we hadden geweten dat hun dochter 3 ½ week eerder
Dirk vindt het leuk om veel te reizen.
zou bevallen, dan waren Dirk en zijn
De laatste reis was verrassend. Hij
vrouw toch niet in november naar
ging met zijn vrouw naar Malaga in
Malaga gegaan.
de tijd dat zijn dochter zou gaan bevallen. Ze zouden in december
Dirk vertelde dat hij in veel musicals
gaan, maar zijn dochter was
heeft gespeeld. Een van de leukste
uitgerekend op 20 december. Om er
waren de openlucht-spektakels in
zeker van te zijn thuis te zijn als hun
Goes. Hij heeft ook veel passie voor
dochter in december zou bevallen,
zingen. Hij zingt sinds kort in een
zijn Dirk en zijn vrouw een maand
koor. Wij vroegen aan Dirk wat zijn
eerder, in november, naar Malaga
mooiste moment in zijn leven was.
gegaan.
Hij antwoordde daarop: ‘Vader worden en mijn dochter moeder zien worden.’
Wij vroegen aan Dirk: ‘Wat is iets in
Dirk had nog graag met zijn vader
uw leven waarvan u zegt: als ik dat
hierover gesproken, maar dit was in
eerder had geweten...’ Dirk
die laatste 10 dagen niet meer
antwoordde daarop: ‘Ik had eerder
mogelijk. Dirk vindt het bijzonder
willen weten dat mijn vader kanker
jammer en heeft er spijt van dat hij
had.’ Hij voelde zich al geruime tijd
met zijn vader niet meer heeft
niet goed. Op een gegeven moment
kunnen spreken over zijn tijd in de
is zijn vader toch maar naar een
Tweede Wereldoorlog. Als hij eerder
dokter gegaan en is hij helemaal
had geweten dat zijn vader ineens
onderzocht. Het bleek dat zijn vader
zo snel zou komen te overlijden, dan
een tumor had in zijn alvleesklier
had hij eerder met zijn vader over
met uitzaaiingen naar lever en
diens tijd in de Tweede
longen. Na de uitslag te hebben
Wereldoorlog willen praten.
gehoord is zijn vader naar huis gegaan. De moeder van Dirk heeft
Als Dirk met pensioen gaat wil hij
hem thuis verpleegd. 10 dagen later
graag met zijn vrouw Europa
is hij thuis overleden. Als Dirk eerder
rondreizen. Het oosten trekt hem
had geweten dat zijn vader kanker
niet zo. Hij gaat liever en heel graag
had, misschien was dan eerder
naar Italië. Ook omdat zijn vrouw
tegen zijn vader gezegd naar de
daar heeft gewoond en gewerkt, dus
dokter te gaan. Misschien hadden
die spreekt vloeiend Italiaans. Wij
de artsen dan er nog wat aan
vroegen aan Dirk of hij advies voor
kunnen doen. Zijn vader heeft
ons had om aan ons mee te geven.
tijdens de Tweede Wereldoorlog,
Hij zei: ‘Haal er uit wat erin zit, blijf
anderhalf jaar in Amsterdam
niet te lang hangen in tegenslagen
ondergedoken gezeten.
en help anderen waar nodig is.’
Door: Uitterhoeve, Van Kranenburg & De Kraker
Piet Roth
‘Blijf altijd jezelf’ Piet Roth had niet van veel dingen spijt in zijn leven, maar vertelde ons wel een verhaal over hoe hij een grote mond heeft gehad tegen een brandweerman, op zijn examen. Hij vertelde over hoe hij vroeger elektricien is geweest en in een bioscoop heeft gewerkt, waar hij films projecteerde en in elkaar zette. Voor dat werk moest hij een examen doen. Daar hoorde ook brandpreventie bij. De brandweerman vroeg of er een lichtschakelaar in de bioscoopzaal
met zijn vrouw, waar hij al 50 jaar
aanwezig was. Dat was niet zo, maar
mee is. Samen hebben ze drie
de brandweerman hield vol dat er
kinderen gekregen en inmiddels
een lichtschakelaar in de filmzaal
ook zes kleinkinderen. Hij vertelde
moest zijn. Piet zei toen: ‘Wie zal het
ons dat hij in zijn vrije tijd graag
nu beter weten, jij of ik?’ Daardoor is
twee keer in de week
hij gezakt voor dit examen en kon hij
vrijwilligerswerk doet, bij de
het pas een jaar later overdoen. Als
Reptielenzoo in Vlissingen, waar hij
hij dat had geweten, had hij dat
rondleidingen geeft en als
nooit gezegd.
filmoperateur in de cinema in Middelburg.
Piet is een 76 jaar oude man uit Middelburg, waar hij gelukkig woont
Hij vertelde ook met veel
Piet is heel blij en hoopt nog lang
enthousiasme over zijn vakantie in
samen met zijn vrouw te leven. 'Dat
Canada, waar hij vijf weken bij
ik durfde aan te bellen bij haar deur,
familie op bezoek is geweest en veel
was de beste keuze van mijn leven.'
heeft rondgereisd en mooie plekken
Hij had nooit veel vrienden, omdat
heeft bezocht.
hij zichzelf bleef. Daar heeft hij geen spijt van en zijn tip aan de jeugd is
Toen hij tien jaar was, zag hij een
daarom: 'Blijf altijd jezelf.'
mereltje zichzelf wassen in een plas water. Hij gooide daar water overheen en toen viel het mereltje om en zag hij het licht in zijn oogjes doven. Als hij had geweten dat het mereltje dood zou gaan, zou hij dit nooit gedaan hebben.
Door: Hermsen, Hage, Van Den Bos & Schrauwen
‘Ik vond het interessant om te doen.’
‘Ik haal uit deze ervaring Dat je niet te lang moet stilstaan bij een tegenslag.‘
‘ik neem mee uit ons gesprek Dat je altijd je gevoel moet volgen.’
‘Ik had niet verwacht Dat onze verteller zo positief in het leven stond.’
Marie KOLE
‘Vroeger ging alles in één rechte lijn’ Marie Kole (92) is geboren en
Vlak voordat zij ging trouwen,
getogen in Goes en woont in
speelde zij met de gedachte om de
Kloetinge. Ze heeft een zoon en een
verpleging in te gaan. De huisarts
dochter. Ze is een creatieve en
heeft dit haar afgeraden, omdat
sportieve vrouw. Ze houdt vooral van
mevrouw zich vaak het leed van
het met de hand maken van truitjes,
anderen aantrekt. Ze wilde te veel
cadeautjes enz. Ze vindt het fijn om
mensen helpen, maar dat is
wat te delen over haar leven.
uiteraard niet altijd mogelijk.
Mevrouw moest van huis uit naar de
Ze was altijd heel sportief en had
mulo, maar zij wilde naar de
een hekel aan verliezen. Marie deed
huishoudschool, omdat zij van kinds
graag aan handbal. Ook is ze een
af aan al veel plezier had in alles wat
perfectionist. Aan haar rijbewijs
met stof te maken had. Zoals
wilde ze niet beginnen, omdat ze zo
borduren, haken, breien, etc. Toen
bang was om fouten te maken.
brak de oorlog uit en in de oorlog was er bijna geen school. Dus ook
Toen we aan haar vroegen: ‘Waar
niet voor mevrouw. Mevrouw was 13
heeft u spijt van in uw leven?’
jaar toen zij gevraagd werd om
vertelde ze ons: ‘Ik heb geen spijt
dienstmeisje te worden. Dat heeft zij
van keuzes die ik heb gemaakt.’
gedaan. Na de oorlog kwam de
Marie is namelijk nog steeds bezig
inspecteur voor het onderwijs en
met knutselen, breien en dingen
moest mevrouw terug naar school.
maken. Ze is heel tevreden met haar
Dat heeft zij gedaan en ze heeft haar
leven en hoe het gegaan is. Blij dat
diploma’s gehaald.
ze gewoon nog thuis kan zitten op die leeftijd.
Toch heeft ze wel flink tegenslag
En haar levensverwachting was
gehad. Haar man werd ziek. Ze heeft
maximaal een jaar. Maar haar
alles voor hem gedaan en hem
lichaam had de kracht om door te
verzorgd. Ondanks al dat, heeft ze
zetten en ze had het overleefd. Tot
hem verloren. Zelf kreeg ze 2 jaar
op de dag van vandaag is ze
geleden kanker. Ze kreeg geen
dankbaar voor alles wat ze nog kan.
chemo.
Door: Berrevoets, Lisseveld & van Steenbergen
Jos van Hees Het gesprek begon goed en hij
Vroeger was hij voor zijn nummer
vertelde over dingen die hij in het
actief als dienstplichtige officier bij
dagelijks leven nog doet om
de Geneeskundige Troepen. Hij kijkt
mentaal en fysiek in orde te blijven.
daar met een goed gevoel op terug.
Hij is nog heel actief in de wijk en
Veel op kamp en ook als prikpost bij
loopt nog elke dag 10 kilometer,
de vierdaagse. Hij vertelde nog een
ondanks de pijn in zijn rug. Daarvoor
leuke anekdote over de oorlogstijd.
neemt hij een aantal pijnstillers, om
Dat bij zijn ouders thuis in de
de pijn tegen te gaan. Toch knap
keuken, voor een heel kamp met
voor een man op die leeftijd!
militairen door de keukenpieten van het leger, eten moest worden
Ook had Jos veel plannen om te
gemaakt voor circa 100 mensen.
reizen en dat deed en doet hij maar al te graag. Zo heeft hij veel
Wij vroegen ook aan Jos of hij nog
stedenreizen naar Spanje gemaakt
adviezen voor ons had en hij zei dat
en ook naar Duitsland en Frankrijk
je moet zorgen dat je naast je
een aantal keer. Alles met de trein.
verplichtingen, bijvoorbeeld je werk,
Maar er is nog 1 bestemming waar
ook moet zorgen dat je iets ernaast
hij nog naartoe wil en dat is Praag.
hebt wat je echt leuk vindt, waar je altijd op terug kan vallen als het wat
Hij is ook adviseur voor woningen en
minder gaat met werk.
andere gebouwen. Hij heeft ook met een vriend de Speelhof Hoogerzael
Hij zei ook dat je nooit moet
in Middelburg gerealiseerd weten te
twijfelen aan de keuzes die je maakt
krijgen en was initiatiefnemer van
en altijd jezelf moet blijven, ondanks
Middelburg Beweegt.
de personen om je heen en situaties.
Jos heeft ook mindere tijden
Later hadden ze er gelukkig geen
gekend. Met het verlies van zijn
moeite meer mee en dat gaf Jos
vrouw, na 50 jaar, heeft hij het best
natuurlijk ook een prettig gevoel.
moeilijk gehad en het was moeilijk
Intussen is die relatie over. Onlangs
voor zijn kinderen. Jaren later heeft
heeft Jos een nieuwe vriendschap
Jos een nieuwe vrouw ontmoet,
aangeknoopt met een leuke vrouw,
waar hij veel stedentrips mee heeft
die hij in de trein ontmoette.
gemaakt en heel veel bijzondere belevenissen mee heeft gedeeld. Jammer genoeg was er geen goede match met zijn kinderen. Voor de kinderen van Jos, waar hij een heel goede band mee heeft, was het in het begin wel erg wennen.
Door: De Hoogt, Hoogmoed & Lisman
F.M. Bentvelsen
‘Volg je hart en ga het avontuur aan.’ Wij hebben Frans Bentvelsen
Hij heeft op het gymnasium gezeten
geïnterviewd en hebben hem
en hij kwam daar terecht omdat hij
vragen gesteld over: ´Wat als ik het
dacht dat het een sportschool was.
eerder wist?´. Dit was ons thema.
‘Dat kwam door het woordje gym.’
Eerst vertellen wij wat over hemzelf.
Tot zijn verbazing kwam hij op een
Hij heeft drie zonen en werkt als
school waar hij Grieks en Latijn
chirurg (urologie). Hij heeft ook in
kreeg (grapje).
het leger gezeten, daar was hij eerst luitenant, daarna werd hij
Hij heeft ook veel gereisd in zijn
gepromoveerd tot luitenant-kolonel.
leven, zo is hij onder andere in Texas
‘Op dit moment werk ik als
geweest, voor anderhalf jaar, en
verzekeringsarts.’
heeft hij rondgereisd in Zuid Afrika. Als tip geeft hij ons mee: ‘Volg je
In zijn leven heeft hij wel momenten
hart en ga het avontuur aan.’
gehad dat hij dacht: had ik dat maar anders gedaan. Hij heeft in zijn leven meerdere relaties gehad. Hij vond zelf dat hij te jong was getrouwd en dat dat de reden was dat hij later met zijn vrouw uit elkaar ging. Ondertussen is meneer Bentvelsen al tien jaar met een andere vrouw.
Door: Arrebout, Hanse & Slagt
Onze studenten ontdekken hun journalistieke kant Enthousiast geworden door
Met het thema ‘als ik dat had
positieve ervaringen binnen Scalda
geweten’ zijn ze in groepjes het
hebben wij onze VeVa-studenten
gesprek aangegaan en dat heeft
aangemeld. Wij vinden namelijk dat
geleid tot mooie gesprekken.
het mbo meer is dan opleiden voor het beroep en dat sluit mooi aan bij
Elke verteller had zijn/haar eigen
onze gedachte van onze jaarlijkse
verhaal waarmee de studenten op
Burgerschapsweek. In de laatste
dag twee verder zijn gegaan. Door
week voor de kerstvakantie stonden
het volgen van een schrijf- en
er voor onze studenten meerdere
fotografieworkshop hebben de
activiteiten op het programma om
studenten hun creatieve kant
de onderlinge saamhorigheid te
kunnen ontdekken. En ik denk dat
versterken, maar zeker om de
dat gelukt is.
studenten iets extra's mee te geven. Twee dagen is een groep van 50 studenten aan de slag gegaan. De eerste dag in eerste instantie wat sceptisch, omdat ze niet wisten wat ze konden verwachten. Dat draaide helemaal bij na de gesprekken met Zeeuwse senioren.
Door: docent Richard
Als ik dit eerder had geweten is een publicatie van MDT Cultuur & Kunst. Deze uitgave presenteert de gesprekken die studenten van Scalda VeVa Goes hebben gevoerd met vertellers, als onderdeel van hun Maatschappelijke Diensttijd (MDT) programma.
Ontwerp, redactie en lay-out: HUMINT Solutions Met dank aan: Alle vertellers voor het delen van hun verhalen en docent Richard voor de leuke samenwerking. Meer weten? Ga naar www.mdtcultuurenkunst.nl Copyright © 2024 HUMINT Solutions